trablusgarp ve balkan savaşları

TRABLUSGARP SAVAŞI:1911
Osmanlı İmparatorluğu zamanında bugünkü LİBYA Devleti,Trablusgarp Eyaleti adını taşıyordu.(Kanuni dönemi /16yy.)Osmanlı İmp.güçsüzleşmişti.Batılı devletler Afrika’nın kuzeyini işgal ettiler.20yy.başlarında Kuzey Afrika’da yalnız Trablusgarp Osmanlı egemenliğinde kalmıştı.Buraya da İTALYANLAR göz diktiler.Bu durumun nedeni:
*İtalyanlar birliklerini geç tamamladıkları için SÖMÜRGELİKTE geç kalmışlardı.Gelişen sanayileri için HAMMADDE ve PAZAR kaynağı arıyorlardı.Ama dünyada sömürge olabilecek yerler azalmıştı.İtalya birliğini kuruncaya kadar batılı güçler bütün toprakları sanayileşmiş ülkeler aralarında paylaşmışlardı.Trablusgarp,İtalya’nın güneyinde tamda karşısındaydı.Osmanlı Devletinin burasını savunacak gücü kalmamıştı.ÇÜNKÜ;
1- Osmanlı Devleti karadan asker yollayamazdı.Geçiş yolu olan MISIR İngiliz işgali altındaydı.
2- Osmanlı’nın deniz gücü de kalmamıştı.Abdülaziz döneminde büyük fedakarlıklara katlanılarak ve borçlanılarak bir donanma oluşturulmuştu.Bu donanma döneminin üçüncü deniz gücü idi.Donanmadan kendisine karşı bir tehlike gelmesinden korkan 2.Abdülhamit bütün savaş gemilerini HALİÇ’E çektirmiş ve çürümeye bırakmıştı.Böylece 20yy.başında Osmanlı Devletinin deniz gücü kalmamıştı.
İtalyanlar bu durumu çok iyi değerlendirdiler.Trablusgarp’ı Osmanlı’dan istediler.Bu durum uluslar arası kurallara aykırı idi.Bazı vatansever subaylar (Mustafa Kemal ve Enver Paşa) Osmanlı genelkurmayından izin
alarak tebdil-i kıyafetle gizlice oraya giderek oradaki kabileleri teşkilatlandırdılar.Mustafa Kemal TOBRUK ve DERNE’DE İtalyanları püskürttü.İtalyanlar kıyıdan içerilere giremediler.RODOS ve 12 adaları işgal ettiler.
SONUÇ:Bu olaylar gelişirken BALKAN SAVAŞLARI patlak verdi.Trablusgarptaki subaylarımız geri çağrıldı.Zorunlu olarak İtalyanlardan barış istendi.İsviçre’nin QUCHY şehrinde barış antlaşması yapıldı.Antlaşmaya göre;
1-Kuzey Afrika’da elimizde kaln son toprak parçası İtalyanlara bırakıldı.
2-Bu antlaşmaya göre Balkan Savaşları sonuçlanıncaya kadar İtalyanlar,RODOS ve ONİKİ ADALARDA kalacaklardı.Ancak Osmanlı Devletinin güçsüzlüğünden yararlanarak vermediler,1945 yılına kadar ellerinde tuttular.2.Dünya Savaşında yenilince adalardan çıktılar,adalar Yunanlıların eline geçti.
ÖLÇME DEĞERLENDİRME SORULARI:
1-Trablusgarp nerededir,ne zaman Osmanlı toprağı olmuştu?
2-İtalya niçin burayı işgal etti?
3-İtalya sömürgecilik yarışında niçin geç kalmıştı?
4-Trablusgarp Savaşındaki yenilginin nedenleri nelerdir?
5- İtalyanlar’a karşı yerli halk teşkilatlandırılarak nerelerde başarı kazanıldı,bu başarı niçin devam etmedi?
6-Bu savaşın sonucunda hangi antlaşma imzalandı,şartları nelerdir?
7-Rodos ve Oniki adaların durumunu açıklayınız.
____________&___________

BALKAN SAVAŞLARI(1912-1913)

1.BALKAN SAVAŞI/1912
Katılan devletler:
Yunanistan,Bulgaristan,Karadağ,Sırbistan
&
Osmanlı Devletine karşı savaştılar.
Sonuçta Osm.Devleti ile LONDRA ANT.imzaladılar.

2.BALKAN SAVAŞI/1913
Katılan devletler:
Yunanistan,ROMANYA,Karadağ,Sırbistan&BULGARİSTAN
Kendi aralarında BÜKREŞ Ant.imzaladılar.
Osmanlı Devleti ile:
Yunanistan= ATİNA Ant.imzaladı.
Bulgaristan= İSTANBUL Ant.imzaladı.

1.BALKAN SAVAŞI:

Osmanlı Devletinin Trablusgarp Savaşı ile uğraşması Balkan devletlerini cesaretlendirdi ve bu durumu fırsat bilerek harekete geçtiler.Yunanistan 1829 EDİRNE ANT. İle,SIRBİSTAN ,KARADAĞ ve ROMANYA 1878 BERLİN ANT. İle,BULGARİSTAN 1908’de bağımsızlıklarını kazanmışlardı.Bu devletlerin daha sonraki amacı Rusya’nın da kışkırtması ile Osmanlıları tamamen Balkanlardan atma ve Balkanlardaki topraklarını paylaşmaktı.(Amaçları)
Osmanlı Balkanlarda harekete geçen bu devletle başa çıkamadı ve yenildi.
OSMANLI’NIN BALAKNLARDA YENİLMESİNİN NEDENLERİ:
1-Osmanlı genelkurmayı savaş tehlikesi belirdiği halde askerlerden bir bölümünü terhis etmişti.
2-Ordunun içinde komutanlar arasında fikir ayrılıkları ve geçimsizlik vardı.
Bu nedenlerle hemen ker cephede Osmanlı ordusu ağır yenilgilere uğradı.Birkaç hafta içinde Balkan Yarımadasında elimizde kalmış olan son toprak parçalarını da kaybetti.1912 sonlarına doğru Bulgarlar ÇATALCA’YA kadar ilerleyerek İstanbul’u tehdit etmeye başladılar.Osmanlı başkentinde top sesleri duyuluyordu.Sırplar,Karadağlılar ve Yunanlılar MAKEDONYA’YI işgal ettiler.Bu üç devlet arasında kalan ARNAVUTLAR da ayaklanıp bağımsızlıklarını ilan ettiler.Böylece Osmanlı devletinin Balkanlardaki varlığı sona ermiş sayılabilirdi.
Büyük devletler,Balkan yarımadasının yeni haritasını belirlemek üzere LONDRA’DA BİR KONFERANS topladılar.(Aralık 1912) Osmanlı Devleti MİDYE-ENEZ çizgisinin batısında kalan tüm topraklarını kaybettiğini kabul etti.Midye-Enez çizgisi Bulgaristan ile Osmanlı Devleti arasında SINIR oldu.Balkanlardaki topraklarımız,Balkan devletleri arasında paylaşıldı.
Savaş sırasında Yunan donanması EGE DENİZİNE açılmış İMROZ(GÖKÇEADA) ile BOZCAADA dışındaki tüm Ege Adalarını işgal etmişti.Yalnız RAUF (ORBAY) Bey komutasındaki savaş gemisi tek başına ve gizlice Ege Denizine açılarak büyük kahramanlıklar göstermişti.Ancak bir tek savaş gemisi ile olumlu sonuç alınamadı.LONDRA KONFERANSI ile EGE ADALARI Yunanistan’a verildi.
Londra görüşmeleri devam ederken İstanbul’da İTTİHAT ve TERAKKİ partisinin ileri gelen kişileri tarafından bir hükümet darbesi düzenlendi.Bu olay sonucunda İttihat ve Terakki partisi,hükümeti (ülke yönetimini) ele geçirdi. 1918 yılının sonuna kadar iktidarda kaldı.(1.Dünya savaşının bitimine kadar)

____________&____________

2.BALKAN SAVAŞI:1913
LONDRA ANTLAŞMASI ile en büyük payı BULGARİSTAN almıştı.Diğer Balkan Devletleri bu durumdan hoşnut olmadılar.Balkanlarda büyük bir Bulgaristan kurulmuştu.Kısa bir süre sonra kendi aralarında anlaşarak Bulgaristan’a savaş açtılar.Bulgarlar yalnız kaldı.Romenler de Bulgaristan’dan pay almak için savaşa katıldı.Birçok cephede savaşmak zorunda kalan Bulgarlar yenildiler.
Osmanlı Devleti,Balkan Devletlerinin kendi ararlarında savaşmasından yararlanarak MİDYE-ENEZ sınırını aşarak,KIRKLARELİ ve EDİRNE’Yİ geri aldılar.DOĞU TRAKYA yeniden Osmanlı topraklarına katıldı.
SONUÇ:
Balkan Savaşları sonucunda Osmanlı Devleti, ARNAVUTLUK,tüm MAKEDONYA,BATI TRAKYA,EGE ADALARINI bırakmak zorunda kaldı.Türklerin Avrupa kıtasındaki varlığı DOĞU TRAKYA ile sınırlı kaldı.Osmanlı Devleti kendi toprakları üzerinde kurulmuş küçük Balkan Devletleri ile dahi başa çıkamayacak hale gelmişti.Osmanlı Devleti ile komşu olan Yunanistan ve Bulgaristan ile antlaşmalar imzalandı.(ATİNA ve İSTANBUL)
Bu felaketlerden ders almış görünen İttihat ve Terakki yönetimi birçok alanda yenilik yapmak istedi.Özellikle orduya yeni bir düzen verildi.Almanya’ya yaklaşılarak ordunun düzenlenmesinde Alman subaylardan destek alındı.Ancak bu yeniliklerden bir sonuç alınamadı.2.Balkan Savaşının bitiminden bir yıl sonra (1914) Osmanlı Devleti yeni ve büyük bir maceraya atıldı.(İttihat ve Terakki yönetimi yüzünden/Enver,Cemal ve Talat Paşalar)
ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME SORULARI:
1-Balkan Savaşlarını hangi devletler,hangi devletin kışkırtması ile başlattılar?
2-Bu devletlerin amacı ne idi?
3-Osmanlı Devleti 1.Balkan Savaşında niçin yenildi?
4-1.Balkan Savaşının sonucunda Osmanlı Devleti hangi antlaşma ile hangi Balkan topraklarını kaybetti?Osmanlı Devleti ile Balkan Devletleri arasındaki sınır nasıl olacaktı?
5-Rauf Orbay hangi gemi ile Ege Adalarımızı savundu?
6-İttihat ve Terakki Partisi hangi yıllar arasında Osmanlı Devletini yönetti?
7-2.Balkan Savaşı hangi devletler arasında niçin yapıldı?
8-2.Balkan Savaşından Osmanlı Devleti nasıl yararlandı?
9-2.Balkan Savaşı sonucunda,Balkan Devletleri kendi ararlarında hangi antlaşmayı imzalandılar?
10-2.Balkan Savaşı sonucunda Yunanistan ve Bulgaristan ile Osmanlı devleti hangi antlaşmaları imzaladı,bu devletlerle aramızdaki sınır nasıl olacaktı?
11-Yunanistan ve Bulgaristan,Balkanlarda kalan soydaşlarımıza nasıl davrandılar?
__________&__________

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI (1914-1918/ Dört yıl sürdü.)
İTİLAF(Uzlaşma) DEVLETLERİ ile İTTİFAK (Bağlaşma) DEVLETLERİ ARASINDA YAPILDI.

Savaş başlamadan önce gruplaşma
İTİLAF DEVLETLERİ (1907’de kuruldu)
İTTİFAK DEVLETLER (1882’de kuruldu)

İNGİLTERE,FRANSA,RUSYA
(Sömürgesi çok olan devletler)

ALMANYA,AVUSTURYA-MACARİSTAN,**İTALYA**
(Sömürgesi az olan devletler)
Savaş başladıktan sonra gruplaşma
İNGİLTERE,FRANSA,RUSYA,SIRBİSTAN,
YUNANİSTAN,ROMANYA,JAPONYA,
BREZİLYA,PORTEKİZ,**İTALYA**,
A.B.D.
ALMANYA,AVUSTURYA-MACARİSTAN,OSMANLI,BULGARİSTAN

ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:
1-İtilaf ve İttifak devletlerinin diğer isimleri nedir?
2-1.Dünya savaşı başlamadan önce İtilaf ve İttifak devletleri nasıl gruplaşmışlardır?
3- İttifak ve İtilaf devletleri hangi yıllarda kurulmuştur?
4- Savaş başladıktan sonra devletlerin gruplaşmaları nasıl olmuştur?
5- Hangi devlet,niçin taraf değiştirmiştir?
6- A.B.D. kaç yılında 1.Dünya Savaşına girmiştir?
__________&__________